УИХ-ын намрын ээлжит чуулганд Зам, тээврийн хөгжлийн сайд С.Бямбацогт төмөр замын талаар хэлсэн үгийг нь онцлон хүргэж байна.
ЭКСПОРТЫН ГАРЦ-ИМПОРТЫН ҮҮДЭЭ НЭМЭГДҮҮЛЭХ ТӨМӨР ЗАМ
Бид сүүлийн жилүүдэд өөрсдийн дотоод нөөц бололцоог ашиглан “хөгжлийн бас эдийн засгийн судас” болсон төмөр замын том төслүүдээ амжилттай хэрэгжүүлж чадсан.
Засгийн газрын 2020-2024 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх төлөвлөгөөнд 1820 км төмөр зам барихаар төлөвлөснөөс одоогийн байдлаар 960 км төмөр замын барилгын ажлыг бүрэн дуусгаад байна.
Үлдсэн 860 км төмөр замын төслийг төр хувийн хэвшлийн түншлэлийн хүрээнд хэрэгжүүлэх ажил хийгдэж байна.
“Шинэ сэргэлтийн бодлого”, үндэсний төмөр замын сүлжээг өргөжүүлэх хүрээнд 2023 онд Тавантолгой-Гашуунсухайт чиглэлийн 233 км, Тавантолгой-Зүүнбаян чиглэлийн 415 км, нийт 648 км төмөр замыг байнгын ашиглалтад оруулаад байна.
Төмөр замын зүүн коридорын бүтээн байгуулалтын хүрээнд Орос-Монголын хилээс Эрээнцав-Баянтүмэн чиглэлийн төмөр замыг шинэчлэн засварлах, Чойбалсан-Хөөт, Хөөтөөс Монгол-Хятадын Бичигт-Зүүнхатавч боомт хүртэлх төмөр замыг шинээр байгуулах том бүтээн байгуулалтыг эхлүүлэхээр техник эдийн засгийн үндэслэл, зураг төсөл боловсруулах ажлыг гүйцэтгэж байна.
Улмаар Эрээнцав-Чойбалсан чиглэлийн төмөр замын шугамыг Чойбалсан-Хөөт-Бичигт чиглэлийн шинээр байгуулагдах төмөр замын шугамтай холбон Төмөр замын зүүн коридорыг байгуулж Европ-Хятадыг холбосон төмөр замын зүүн коридорыг хөгжүүлэх ач холбогдолтой төслийг эхлүүлэх бэлтгэл ажлыг хангаж байна.
Зам, тээврийн салбарт 2023 онд Засгийн газрын тогтоолоор концессын зүйлийн жагсаалтад оруулсан Арцсуурь-Нарийнсухайт-Шивээхүрэн чиглэлийн баруун босоо төмөр замын коридор, Сайншанд-Баруун-Урт-Хөөт хөндлөн чиглэлийн төмөр замын төслүүдийг эхлүүлэхээр төлөвлөөд байна.
Мөн Шинэ сэргэлтийн бодлогын Боомтын сэргэлтийн хүрээнд Монгол-Хятадын хилийн ГАШУУНСУХАЙТ-ГАНЦМОД, ШИВЭЭХҮРЭН-СЭХЭ, БИЧИГТ-ЗҮҮНХАТАВЧ төмөр замын боомтуудыг холбох хил дамнасан төмөр замын төслүүдийг эхлүүлээд байна.
Хил холболтын Шивээхүрэн-Сэхэ чиглэлийн 7,1 км төмөр замын барилгын ажлыг өнгөрөгч 05 дугаар сарын 27-ны өдөр эхлүүлж ирэх 11 дүгээр сард багтаан дуусгахаар ажиллаж байна.
“Гашуунсухайт-Ганцмод хил холболтын төмөр замын ТЭЗҮ, зураг төслийг боловсруулан 09 дүгээр сарын 28-ны өдөр хэлэлцэн баталлаа. Одоо тус хил холболтын төмөр замын бүтээн байгуулалтын ажлыг 2024 онд эхлүүлэхээр төлөвлөөд байна.
Монгол-Орос-Хятадын эдийн засгийн коридорын гол зам болох хойд хилээс урд хил хүртэлх Сүхбаатар-Замын-Үүд чиглэлийн төмөр замын төв коридорын хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх, хос төмөр замтай болох, түүний нэг чухал хэсэглэл болох Улаанбаатар хотыг тойрон гарах “Богдхан төмөр зам” төслийг мөн хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж байгаа болно.
Тус төслийн нарийвчилсан ТЭЗҮ-г боловсруулж Оросын талд хүргүүлсэн бөгөөд төслийн хөрөнгө оруулалтыг Оросын талтай хэлэлцэж байна. Ингэснээр төмөр замын төв коридорын нэвтрүүлэх чадвар нэмэгдэж, транзит тээврийг хөгжүүлэхэд томоохон түлхэц болох юм.
Манай улс урьд нь урагшаагаа Замын-Үүд гэсэн төмөр замын экспортын ганцхан гарцтай байлаа.
Харин ойрын жилүүдэд Орос Монгол, Ази Европыг холбосон төмөр замын 3 коридор, Замын-Үүд-Эрээн, Гашуунсухайт-Ганцмод, Шивээхүрэн-Сэхэ, Бичигт-Зүүнхатавч, Ханги-Мандал гэсэн төмөр замын 5 гарцтай болох гэж байна.
Энэ бол Монгол Улсын Ерөнхий сайд, Засгийн газраас санаачилсан ШИНЭ СЭРГЭЛТИЙН ТАВАН ЦАГАРИГ хөтөлбөрийн төмөр замын салбарт дэвшүүлсэн бодлогын бодит биелэл болох юм.
